1
Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania
dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej Feerum Spółki Akcyjnej
Sprawozdanie z badania rocznego sprawozdania finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego sprawozdania finansowego Feerum Spółki Akcyjnej
(„Spółka”), które zawiera sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz
sprawozdanie z wyniku, sprawozdanie z wyniku i pozostałych całkowitych dochodów, sprawozdanie
ze zmian w kapitale własnym, sprawozdanie z przepływów pieniężnych za rok obrotowy od 1
stycznia do 31 grudnia 2021 roku oraz informację dodatkową zawierającą opis przyjętych zasad
rachunkowości i inne informacje objaśniające („sprawozdanie finansowe”).
Naszym zdaniem, załączone sprawozdanie finansowe:
- przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej Spółki na dzień 31 grudnia
2021 roku oraz jej wyniku finansowego i przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony
w tym dniu zgodnie z mającymi zastosowanie Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską oraz przyjętymi
zasadami (polityką) rachunkowości;
- jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Spółkę przepisami prawa oraz statutem
Spółki;
- zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych zgodnie
z przepisami rozdziału 2 ustawy z dn. 29 września 1994 roku o rachunkowości („Ustawa
o rachunkowości” - Dz.U. z 2021 roku poz. 217).
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy
dnia 02 maja 2022 roku.
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu
Międzynarodowych Standardów Badania, przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
nr 3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 roku w sprawie krajowych standardów badania oraz innych
dokumentów, z późn. zm. („KSB") oraz stosownie do ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych
rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach" - Dz.U.
z 2020 roku poz. 1415) oraz Rozporządzenia UE nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie
szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu
publicznego („Rozporządzenie UE" Dz. U. UE L158 z 27 maja 2014 roku, stroku 77, z późn. zm.).
Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego
sprawozdania Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie sprawozdania finansowego.
2
Jesteśmy niezależni od Spółki zgodnie z Międzynarodowym Kodeksem etyki zawodowych
księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych
Standardów Etycznych dla Księgowych („Kodeks IESBA”) przyjętym uchwałą Krajowej Rady
Biegłych Rewidentów nr 3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku w sprawie zasad etyki
zawodowej biegłych rewidentów oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do
badania sprawozdań finansowych w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne obowiązki etyczne zgodnie
z tymi wymogami i Kodeksem IESBA. W trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły
rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni od Spółki zgodnie z wymogami niezależności
określonymi w Ustawie o biegłych rewidentach oraz w Rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy wystarczające i odpowiednie, aby stanowić
podstawę dla naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej
znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują
one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje
ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się
w kontekście naszego badania sprawozdania finansowego jako całości oraz przy formułowaniu
naszej opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których
uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi rodzajami
ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Kluczowa sprawa badania
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Rozpoznawanie przychodów
Przychody Spółki z tytułu dostaw i usług za rok
zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku wyniosły
120,5 mln złotych, z czego 103,4 mln złotych
dotyczyło przychodów z tytułu spełnienia
zobowiązania do wykonania świadczenia w miarę
upływu czasu w segmentach Elewatory zbożowe”
oraz „ Usługi budowlano-montażowe”.
Począwszy od 1 stycznia 2018 roku Spółka ujmuje
przychody zgodnie z MSSF 15 „ Przychody z umów
z klientami”. Ze względu na istotny udział
przychodów ujmowanych w miarę upływu czasu,
rozpoznawanie przychodów wymaga od Zarządu
zastosowania profesjonalnego osądu i szacunków
według wiedzy na dzień sporządzenia sprawozdania
finansowego, w tym w odniesieniu do stopnia
całkowitego spełnienia zobowiązań do wykonania
świadczeń określonych umów, całkowitych kosztów
umów, uwzględniających wszystkie niezbędne
szacunki dotyczące zidentyfikowanych ryzyk.
Procedury badania w odniesieniu do rozpoznawania
przychodów obejmowały m.in.:
- zrozumienie procesu sprzedaży w poszczególnych
segmentach operacyjnych Spółki oraz środowiska kontroli
wewnętrznej, odnoszącej się do procesu ujęcia i wyceny
przychodów
- omówienie z osobami wyznaczonymi przez Zarząd Spółki
stopnia zaawansowania istotnych kontraktów, w tym
aktualności szacunków, oceny kluczowych ryzyk oraz ich
uwzględnienie w wycenie
- następujące procedury badania wykonane na próbie umów
z klientami:
a) analizę warunków umów, w tym oce poprawności
przyjętej przez Spółkę metody wyceny i ujęcia przychodów
zgodnie z MSSF 15
b) ocenę istotnych założeń i szacunków dokonanych przez
Spółkę w odniesieniu do przychodów i kosztów
analizowanych umów oraz marży
3
W przypadku umów z których przychody ujmowane
w miarę upływu czasu (zaprojektowanie,
wykonanie i montaż elewatorów zbożowych)
Spółka rozpoznaje przychód na każdy dzień
bilansowy według stopnia zaawansowania udziału
kosztów poniesionych w całkowitych planowanych
kosztach.
Kwestia oceny prawidłowości wyceny i ujęcia
przychodów, została uznana za kluczową sprawę
badania sprawozdania finansowego, z uwagi na fakt
wartość przychodów uzależniona jest w istotny
sposób od zastosowania profesjonalnego osądu i
oceny dokonanej przez Zarząd Spółki.
Polityka rachunkowości Spółki w zakresie wyceny i
ujmowania przychodów została szerzej opisana w
nocie Zasady rachunkowości „Przychody z umów z
Klientami” Ujawnienia dotyczące przyjętych
osądów zostały zaprezentowane w nocie
Subiektywne oceny Zarządu oraz niepewność
szacunków „Przychody z umów z klientami”
Dodatkowo w nocie „Segmenty operacyjneoraz
nocie 17 „Aktywa i Zobowiązania z tytułu umów z
Klientami” Zarząd zaprezentował ujawnienia
wymagane przez MSSF 15.
c) test poprawności alokacji kosztów i przychodów do
poszczególnych kontraktów, w tym zgodność z zawartymi
umowami
d) analizę zmian marży w czasie realizacji poszczególnych
umów
e) uzgodnienie poszczególnych pozycji przychodów i
kosztów do przedstawionej dokumentacji źródłowej
f) ocenę adekwatności ujawnień zgodnie z wymogami MSSF
15
Rezerwy na sprawy sądowe przeciwko Spółce
W sprawozdaniu finansowym Spółka ujęła
informacje o istotnych postępowaniach sądowych, w
tym o otrzymanym w roku 2019 pozwie, w którym
powód domaga się od Spółki zapłaty kwoty 44,8 mln
złotych tytułem kar umownych a na wypadek
nieuwzględnienia tego żądania zapłaty 25,1 mln
złotych tytułem odszkodowania za nienależyte
wykonanie umów.
Zarząd Spółki wraz z kancelarią prawną dokonał
szacunku stopnia prawdopodobieństwa zasadności
pozwu i uznał go w całości za nieuzasadniony.
W związku z istotnością kwoty pozwu, uznaliśmy
analizę pozwu oraz dokonane przez Zarząd oceny
prawdopodobieństwa zasadności pozwu za
kluczową sprawę badania.
W nocie 24 Aktywa oraz zobowiązania
warunkowe” sprawozdania finansowego Spółka
ujawniła informacje dotyczące otrzymanego pozwu
oraz ocenę Zarządu co do jego zasadności.
Nasze procedury badania obejmowały między innymi:
- omówienie z Zarządem Spółki oraz zewnętrzną kancelarią
prawną aktualnego stanu prawnego i zasadności roszczenia
przeciwko Spółce oraz podstaw do rozpoznania bądź nie
rezerwy na roszczenia,
- ocenę adekwatności ujawnień w sprawozdaniu
finansowym
4
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki za sprawozdanie finansowe
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg
rachunkowych, sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji
majątkowej i finansowej i wyniku finansowego Spółki zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości oraz obowiązującymi Spółkę przepisami prawa i statutem, a także za
kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd uznaje za niezbędną, aby umożliwić sporządzenie sprawozdania
finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając sprawozdanie finansowe Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za ocenę zdolności Spółki
do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw związanych
z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako podstawy
rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd albo zamierza dokonać likwidacji Spółki, albo
zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub
zaniechania działalności.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie
finansowe spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości. Członkowie Rady
Nadzorczej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej Spółki.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie sprawozdania finansowego
Naszymi celami uzyskanie racjonalnej pewności czy sprawozdanie finansowe jako całość nie
zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie
sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem
pewności ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące
istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane
za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na
decyzje gospodarcze użytkowników podjęte na podstawie tego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Spółki ani efektywności lub
skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Spółki obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm,
a także:
- identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego
spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania
odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które wystarczające
i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego
zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ
oszustwo może dotyczyć zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub
5
obejścia kontroli wewnętrznej;
- uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania
procedur badania, które odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia
opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Spółki;
- oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność
szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez Zarząd Spółki;
- wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Spółki zasady
kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych
dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub warunkami,
która może poddawać w znaczącą wątpliwość zdolność Spółki do kontynuacji działalności.
Jeżeli dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie
uwagi w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w sprawozdaniu
finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia nieadekwatne, modyfikujemy naszą opinię. Nasze
wnioski oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania
biegłego rewidenta, jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Spółka
zaprzestanie kontynuacji działalności;
- oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość sprawozdania finansowego, w tym
ujawnienia, oraz czy sprawozdanie finansowe przedstawia będące ich podstawą transakcje
i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację.
Przekazujemy Komitetowi Audyty Spółki informacje o, między innymi, planowanym zakresie
i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących
słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Składamy Komitetowi Audytu Spółki oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów
etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować ich o wszystkich powiązaniach
i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej
niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Spółki ustaliliśmy te sprawy, które były
najbardziej znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy
i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu
biegłego rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub
gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym
sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje
przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Na inne informacje składa się sprawozdanie z działalności Spółki za rok obrotowy zakończony 31
grudnia 2021 roku („Sprawozdanie z działalności”) wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu
korporacyjnego, o którym mowa w art. 49b ust 1 Ustawy o rachunkowości, które jest wyodrębnioną
6
częścią tego Sprawozdania z działalności będącego częścią Raportu Rocznego za rok obrotowy
zakończony 31 grudnia 2021 roku („Raport roczny”) (razem „Inne informacje”).
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie z przepisami prawa.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie
z działalności Spółki wraz z wyodrębnionymi częściami spełniało wymagania przewidziane
w Ustawie o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji. W związku
z badaniem sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi
informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy inne informacje nie istotnie niespójne
ze sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób
wydają się istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne
zniekształcenia w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym
sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach
jest również wydanie opinii czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie
z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym. Ponadto
jesteśmy zobowiązani do wydania opinii, czy Spółka w oświadczeniu o stosowaniu ładu
korporacyjnego zawarła wymagane informacje.
Sprawozdanie z działalności Spółki uzyskaliśmy przed datą niniejszego sprawozdania z badania,
a Raport Roczny będzie dostępny po tej dacie. W przypadku, kiedy stwierdzimy istotne
zniekształcenie w Raporcie Rocznym jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę Nadzorczą
Spółki.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności
Spółki:
- zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości oraz paragrafem 70
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących
i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach bieżących Dz. U. z 2018 roku
poz. 757),
- jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.
Ponadto, w świetle wiedzy o Spółce i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania wiadczamy,
że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności Spółki istotnych zniekształceń.
7
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Spółka zawarła informacje
określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach bieżących. Ponadto, naszym
zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz i tego Rozporządzenia
zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie
przepisami oraz informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem
sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki zgodne z prawem i przepisami
obowiązującymi w Polsce oraz że nie świadczyliśmy usług niebędących badaniem, które zakazane
na mocy art. 5 ust.1 Rozporządzenia UE oraz art.136 Ustawy o biegłych rewidentach. Usługi
niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki w badanym
okresie zostały wymienione w nocie 28.5 informacji dodatkowej do Sprawozdania finansowego
Spółki.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani do badania sprawozdania finansowego Spółki po raz pierwszy uchwałą Rady
Nadzorczej nr 8/0/III/7 z dnia 26 maja 2017 roku a następnie ponownie uchwałą Rady Nadzorczej
nr 8/16/II/18 z dnia 21 maja 2018 roku oraz ponownie uchwałą Rady Nadzorczej nr 9 z dnia 28 maja
2020 roku. Sprawozdania finansowe Spółki badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego
zakończonego dnia 31 grudnia 2017 roku, to jest przez 5 kolejnych lat.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest niniejsze
sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Iwona Płotecka.
Działający w imieniu firmy audytorskiej ECDP Audyt Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach przy ul.
Plac Wolności 4 wpisanej na listę firm audytorskich pod numerem 3769, w imieniu której kluczowy
biegły rewident zbadał skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Iwona Płotecka, nr w rejestrze 13403
Katowice, dnia 02 maja 2022 roku